با توجه به این که کتاب درّه نادره تالیف میرزا مهدی خان استرآبادی (1175هـ . ق)یکی از متون مصنوع ادبیات فارسی است که به دلیل استعمال لغات مهجور و نامأنوس کمتر مورد توجه قرار گرفته است و این در حالی است که این کتاب دارای ویژگی های برجسته ی بلاغی و هنری است و به جرأت می توان گفت که هیچ جمله ای در این کتاب یافت نمی شود که از عناصر بلاغی خالی باشد. به علاوه، بعضی از بخش های آن بسیار هنری واز دیدگاه زی...

«درۀ نادره» از مهم­ترین آثار میرزا مهدی خان منشی به شمار می­آید که دربارۀ رخدادهای زمان نادرشاه به نثر مصنوع نوشته شده است. میرزا مهدی در نگارش این کتاب بیش از آن که به فکر روایت تاریخ و بازگویی کشاکش­های سیاسی و نظامی نادرشاه باشد، همّ خود را متوجه فضیلت­مآبی و خودنمایی­های ادبی کرده است. وی در پرداخت کتاب از واژه­ها و ترکیبات دشوار تازی و پارسی، آیات، احادیث، امثال و اشعار عرب و صنایع لفظی و م...

دُرّه نادره تألیف میرزا محمدمهدی استرآبادی که به تاریخ ایران از آغاز روی کار آمدن نادرشاه افشار تا کشته شدن او می‌پردازد، دشوارترین و متکلفانه‌ترین نثر فارسی است. تاریخ‌نگاری برای نویسنده بهانه­ای است برای هنرنمایی و آفرینش اثر ادبی. خارج از این‌که بخواهیم درجه مقبولیت کتاب را در بین مخاطبانش ارزیابی کنیم، مهارت و خلاقیت نویسنده در آفرینش ادبیت متن، قابل ستایش و کم‏نظیر است. وجهۀ اصلی کتاب، آرایش...

تحلیل گفتمان انتقادی یکی از شیوه‌های جدید تحلیل متن است. در این شیوه برای استخراج مناسبات قدرت و ایدئولوژی از لایه‌های زیرین متن، افزون‌بر توجه به ویژگی‌های آوایی و زبانی و ادبی متن، به عوامل بیرون از متن ـ بافت موقعیّتی و فرهنگی و اجتماعی ـ نیز توجه می‌شود. این پژوهش با هدف یافتن راهبردهای کلامی مطرح در رویکرد فرکلاف در درّۀ نادره، تبیین نقش این راهبردها یا الگوهای گفتمانی در شکل‌گیری سبک خاص مت...

این مقاله، پژوهشی است در بارۀ دلایل شکل­ گیری متن درّۀ ­نادره. نگارندگان، این کتاب را محصول جریانی ریشه­ دار در ذهن و زبان ایرانیان می­ دانند. در این مقاله، جریان یاد شده از منظر علوم مختلف انسانی از قبیل فلسفۀ زبان، فلسفۀ فلوطین، جامعه­ شناسی فوکویی، زبان ­شناسی سوسور و نحله ­های مختلف نقدادبی کاویده شده است. براین­ اساس می­توان این نوشتار را پژوهشی بین ­رشته ای در مورد دلایل مشکلی به­ نام درّه­...

از ویژگیهای تاریخنگاری ایران پس از ظهور سلسله های مستقل حکومت محوری، غلبه جنبه ادبی بر جنبه تاریخی و عدم دید انتقادی و شکل تحلیلی نوشته های تاریخی می باشد. میرزا محمدمهدی خان استرآبادی ، صاحب دو تالیف تاریخی جهانگشای نادری و دره نادره، در تاریخنگاری عصر افشاریه و پس از آن جایگاهی ویژه دارد. استرآبادی با تاثیر پذیری از سبک تاریخنگاری عصر صفویه به ویژه تاریخنگاری اسکندر بیگ منشی -که هر دو منشیان ...

این مقاله با هدف شرح احوال و آثار ماه‌لرآییم متخلص به مکنونه و نادره، شاعرۀ تاجیک، به نگارش درآمده است. طبق معلومات ارائه‌شده در منابع مختلف، مکنونه در سال ۱۷۹۱م به دنیا آمده و در سال ۱۸۰۶م با امیر عمرخان، حاکم مرغیلان که بعدها به تخت خانی می‌نشیند، ازدواج کرده است. هرچند عمرخان زوجه‌های دیگری نیز اختیار کرده است، اشعار مکنونه حکایت از دلدادگی و عشق و عاشقی میان آن‌ها دارد. بنای دو مدرسه، ساخت ...

درّه نادره در عصری به وجود آمد که در نثر تکلّف، تصنّع، سجع پردازی، کاربرد فراوان وازگان عربی و غریب، اطناب در کلام غلبه داشته است، بدون شک میرزا مهدی خان هم برای خلق اثر خود تحت تأثیر این فضا بوده و به نوعی دشوار گویی را مایه فخر می دانسته است. او در نگارش کتاب خود به طور خاص، اثر ادیب عبدالله(اثر وصّاف الحضره) یعنی تجزیه المصار و تزجیه الاعصار را مورد تقلید قرار داده و با اینکه هر دوی آن ها کتاب ...

این مقاله با هدف شرح احوال و آثار ماه لرآییم متخلص به مکنونه و نادره، شاعرۀ تاجیک، به نگارش درآمده است. طبق معلومات ارائه شده در منابع مختلف، مکنونه در سال ۱۷۹۱م به دنیا آمده و در سال ۱۸۰۶م با امیر عمرخان، حاکم مرغیلان که بعدها به تخت خانی می نشیند، ازدواج کرده است. هرچند عمرخان زوجه های دیگری نیز اختیار کرده است، اشعار مکنونه حکایت از دلدادگی و عشق و عاشقی میان آن ها دارد. بنای دو مدرسه، ساخت ...